همه‌ی ما، در هر سن و موقعیتی که باشیم، در درون خود کودکی داریم که نیاز به توجه، بازی، خنده، کنجکاوی و هیجان دارد. «کودک درون» مفهومی روانشناختی‌ست که به جنبه‌ای از شخصیت ما اشاره دارد که نمایانگر احساسات، خیال‌پردازی، شادی‌های بی‌دلیل و واکنش‌های صادقانه است. بسیاری از ما با ورود به بزرگسالی، آن کودک را خاموش، فراموش یا سرکوب می‌کنیم. اما این کودک همیشه در درون ماست؛ فقط گاهی صدایش را نمی‌شنویم. یکی از راه‌های زنده نگه داشتن و حتی تغذیه‌ی این کودک، خرید اسباب‌بازی است. عجیب به نظر می‌رسد؟ در این مقاله، نشان می‌دهیم چرا و چگونه خرید اسباب‌بازی برای بزرگسالان می‌تواند یک حرکت شفا‌بخش، عمیق و حتی ضروری باشد.
اسباب‌بازی؛ وسیله‌ای برای بازیابی خویشتن
وقتی واژه‌ی «اسباب‌بازی» را می‌شنویم، معمولاً تصویر کودکان در ذهنمان نقش می‌بندد. اما اگر کمی عمیق‌تر نگاه کنیم، اسباب‌بازی‌ها چیزی فراتر از وسایل بازی بچه‌ها هستند؛ آن‌ها دروازه‌هایی به دنیای فراموش‌شده‌ی درون ما هستند. خریدن یک ماشین فلزی کوچک، یک عروسک پارچه‌ای، لگو، پازل، یا حتی اسلایم، می‌تواند تجربه‌ای بسیار انسانی و عاطفی برای یک بزرگسال باشد. چرا؟ چون این اشیاء، خاطرات، احساسات و تخیل ما را زنده می‌کنند.
چرا باید کودک درون‌مان را زنده نگه داریم؟
قبل از اینکه به نقش اسباب‌بازی‌ها بپردازیم، مهم است بدانیم که کودک درون چرا اهمیت دارد:
-
کاهش اضطراب و افسردگی
تماس با کودک درون یعنی بازگشت به لحظاتی از زندگی که همه چیز ساده‌تر بود. بازی‌کردن، حتی برای لحظاتی کوتاه، باعث ترشح هورمون‌های شادی مانند سروتونین و اندورفین می‌شود.
-
افزایش خلاقیت و انعطاف ذهنی
بازی، ذهن را از چهارچوب‌های منطقی آزاد می‌کند. وقتی با اسباب‌بازی‌ها بازی می‌کنید، دنیای فرضی می‌سازید، نقش ایفا می‌کنید، حل مسئله می‌کنید و خلاق می‌شوید.
-
بهبود رابطه با خود و دیگران
کسی که کودک درونش را می‌شناسد و آن را می‌پذیرد، مهربان‌تر با خودش و اطرافیانش برخورد می‌کند. این افراد معمولاً روابط سالم‌تری دارند.
نقش اسباب‌بازی‌ها در زنده نگه داشتن کودک درون
در ادامه چند راهکار عمیق و کاربردی برای زنده نگه داشتن کودک درون با کمک خرید و بازی با اسباب‌بازی‌ها را بررسی می‌کنیم:
۱. خرید اسباب‌بازی‌هایی که در کودکی نداشتید
بسیاری از ما در کودکی آرزو داشتیم اسباب‌بازی خاصی را داشته باشیم اما به دلایلی مثل وضعیت مالی خانواده، محدودیت‌های فرهنگی یا شرایط زمانی از آن محروم بودیم. خرید همان اسباب‌بازی در بزرگسالی نوعی جبران روانی و حتی درمانگر است.
مثال: اگر همیشه می‌خواستید یک قطار اسباب‌بازی داشته باشید، حالا وقتش است آن را بخرید، مونتاژش کنید و با لذت نگاهش کنید که دور مسیر خودش حرکت می‌کند. این کار یک جور آشتی‌کردن با خودِ گذشته است.
۲. ساختن دنیای خیالی با لگو و پازل
لگوها و پازل‌ها فقط وسایل بازی نیستند؛ ابزارهایی برای خلق دنیای ذهنی‌اند. خرید این نوع اسباب‌بازی‌ها برای بزرگسالان نه تنها سرگرم‌کننده است، بلکه ذهن را متمرکز و آرام می‌کند.
-
لگو به شما اجازه می‌دهد بدون هیچ قانون خاصی، چیزی را بسازید.
-
پازل‌ها تمرین شکیبایی و دقت‌اند.
با هربار ساختن و چیدن، شما در حال بازسازی ساختارهای روانی خود هستید. این بازی‌ها باعث افزایش تمرکز، کاهش استرس و حتی تقویت حافظه می‌شوند.
۳. بازی‌های نمادین و نقش‌آفرینی
اگر از آن دسته آدم‌هایی هستید که در کودکی عاشق «وانمود کردن» بودید، وقت آن است که دوباره این بخش از خودتان را بیدار کنید.
-
عروسک‌ها برای شما ممکن است فقط شکل‌هایی پلاستیکی باشند، اما با آن‌ها می‌توان گفتگو کرد، نمایش اجرا کرد و خیال‌پردازی نمود.
-
اکشن فیگورها، مدل‌های شخصیت‌های فیلم یا کارتون، برای بعضی‌ها حکم قهرمان‌های درون دارند. خرید آن‌ها می‌تواند نمایانگر بخشی از هویت شخصی یا آرزوهای سرکوب‌شده باشد.
این بازی‌ها به شما کمک می‌کنند احساسات پیچیده را بیان کنید و حتی زخم‌های احساسی را ترمیم نمایید.
۴. بازی‌های حسی و آرامش‌بخش
اسباب‌بازی‌هایی مثل اسلایم، شن‌های جادویی، توپ‌های ضد استرس و ژل‌های لمسی، مستقیماً با حواس ما کار می‌کنند. لمس آن‌ها، فشار دادن، شکل دادن یا کشیدنشان تجربه‌ای آرامش‌بخش است.
-
این بازی‌ها به کودک درون شما اجازه می‌دهند بدون نیاز به منطق، فقط «حس کند».
-
در شرایط اضطراب، این نوع بازی‌ها بسیار موثرند.
۵. بازی‌های گروهی؛ بیداری کودک درون جمعی
خرید بازی‌های رومیزی مثل مونوپولی، دبرنا، جَنگا یا بازی‌های کارتی می‌تواند تجربه‌ای جمعی از بازی کردن را برای بزرگسالان فراهم کند. کودک درون نه‌تنها در تنهایی، بلکه در جمع نیز رشد می‌کند.
-
بازی با دوستان بزرگسال، خنده‌های بی‌دلیل، رقابت‌های غیرجدی و اشتباهات خنده‌دار، همه و همه کودک درون شما را تغذیه می‌کنند.
-
این تجربه‌ها باعث نزدیکی بیشتر میان اعضای خانواده یا دوستان نیز می‌شود.
۶. ساخت کلکسیون اسباب‌بازی
شاید بازی نکنید، اما دیدن اسباب‌بازی‌های مورد علاقه‌تان در یک قفسه یا ویترین، حس دلگرمی عجیبی ایجاد می‌کند.
-
جمع‌آوری عروسک‌های خاص، ماشین‌های کلاسیک، یا کاراکترهای انیمیشنی محبوب دوران کودکی، می‌تواند یادآور لحظات شیرین گذشته باشد.
-
این کار به شما حس مالکیت، هویت و شادی می‌دهد.
نکاتی برای انتخاب درست اسباب‌بازی در بزرگسالی
۱. به علاقه‌تان گوش دهید، نه ترس از قضاوت دیگران
اگر عاشق عروسک هستید، بخرید. هیچ قانونی نگفته بزرگ‌ترها نباید عروسک داشته باشند.
-
کیفیت را فدای قیمت نکنید
بعضی اسباب‌بازی‌ها اگرچه گران‌ترند، اما دوام بیشتر و لذت بیشتری فراهم می‌کنند. مثل لگوهای اورجینال، فیگورهای ژاپنی، یا قطارهای فلزی خاص.
-
سرگرمی را با آرامش ترکیب کنید
هر اسباب‌بازی که باعث خنده، تخیل یا آرامش شما شود، ارزش خرید دارد. حتی اگر کوچک باشد.
-
هر از گاهی اسباب‌بازی جدید بخرید
حتی خرید یک اسباب‌بازی کوچک در ماه، می‌تواند حال شما را عوض کند.
بازگشت به خویشتن؛ اسباب‌بازی‌ها به عنوان ابزار خودشناسی
شاید تصورش سخت باشد، اما بسیاری از روان‌درمانگران از اسباب‌بازی‌ها به عنوان ابزارهای درمانی استفاده می‌کنند. شما هم می‌توانید با خرید و بازی با اسباب‌بازی‌ها، به سفر درونی عمیقی بروید:
-
متوجه شوید چه چیزهایی برایتان مهم بوده‌اند.
-
احساسات سرکوب‌شده‌ی کودکی را بازبینی کنید.
-
خاطرات فراموش‌شده را بازخوانی نمایید.
بازی کنید تا زنده بمانید
بازی کردن فقط یک سرگرمی کودکانه نیست؛ بازی کردن یک راهِ زندگی کردن است. خرید اسباب‌بازی برای بزرگسالان، نه نشانه‌ی نابالغی، بلکه نشانِ آشتی با خود و شفقت درونی است. کودک درون ما خسته است، ساکت است، اما هنوز زنده است. با یک اسباب‌بازی کوچک می‌توانیم دوباره دستش را بگیریم، با او بازی کنیم و بگذاریم یادمان بیاورد زندگی، اگرچه سخت است، اما هنوز هم می‌تواند بازی باشد.
