دنیای اسباب‌بازی‌ها پر از اشیای متنوع و هیجان‌انگیز است، اما یکی از خاص‌ترین و محبوب‌ترین گروه‌ها در این دنیا، بی‌تردید اکشن فیگورها هستند. این اشیای کوچک، که گاه تنها چند سانتی‌متر و گاه بزرگ‌تر از یک کف دست هستند، فقط اسباب‌بازی نیستند؛ بلکه نماینده‌ای از شخصیت‌ها، داستان‌ها و حتی خاطرات جمعی میلیون‌ها نفر در سراسر جهان به‌شمار می‌روند.

در این مقاله به زبان ساده و بدون اصطلاحات پیچیده، به بررسی کامل مفهوم اکشن فیگور، تاریخچه، انواع، کاربردها، دلایل محبوبیت، تفاوت آن با سایر اسباب‌بازی‌ها، و نکاتی برای کلکسیونرها می‌پردازیم.

اکشن فیگور چیست؟ – همه‌چیز درباره‌ی اکشن فیگورها

اکشن فیگور یا Action Figure، نوعی مجسمهٔ کوچک، معمولاً مفصل‌دار و متحرک از یک شخصیت است. این شخصیت ممکن است از دنیای فیلم، بازی‌های ویدیویی، انیمیشن، کمیک‌بوک، مانگا، ورزش یا حتی افراد واقعی مانند قهرمانان ورزشی و سربازان الهام گرفته شده باشد.

برخلاف مجسمه‌های دکوری که فقط برای تماشا هستند، اکشن فیگورها معمولاً قابلیت حرکت دارند. بازو، پا، گردن و حتی انگشتان برخی از آن‌ها قابل‌حرکت است. به همین دلیل هم واژهٔ “اکشن” یا “حرکت” در نام آن‌ها آمده است.

تاریخچه‌ی کوتاه از تولد اکشن فیگور

اگرچه اشکال ابتدایی فیگورهای انسانی به دوران باستان بازمی‌گردد، اما مفهوم مدرن اکشن فیگور در دههٔ ۱۹۶۰ میلادی شکل گرفت. اولین اکشن فیگور واقعی توسط شرکت “Hasbro” در سال ۱۹۶۴ به بازار معرفی شد. این فیگور با نام “G.I. Joe” شناخته می‌شد و الهام‌گرفته از سربازان ارتش آمریکا بود.

در آن زمان، این محصولات برای پسران طراحی شده بودند تا به عنوان نسخه‌ای “مردانه‌تر” از عروسک‌ها با آن‌ها بازی کنند. موفقیت G.I. Joe باعث شد تا شرکت‌های دیگر نیز وارد بازار شده و شخصیت‌هایی از فیلم‌ها و کارتون‌ها را در قالب اکشن فیگور تولید کنند. با ورود شخصیت‌هایی چون “اسکای‌واکر”، “بتمن”، “سوپرمن” و شخصیت‌های انیمه‌ای، بازار اکشن فیگورها به‌شدت گسترده شد.

تفاوت اکشن فیگور با سایر اسباب‌بازی‌ها

اکشن فیگورها از جهاتی خاص‌تر از اسباب‌بازی‌های عادی هستند:

1. مفصل‌دار بودن: بر خلاف مجسمه‌های ثابت، اکشن فیگورها در نقاط مختلفی از بدن دارای مفصل‌اند.

2. جزئیات طراحی: در طراحی چهره، لباس، اسلحه و تجهیزات بسیار دقیق‌اند.

3. هدف استفاده: هم برای بازی کودکان طراحی شده‌اند و هم برای کلکسیونرهای بزرگسال.

4. ارزش کلکسیونی: برخی اکشن فیگورها پس از گذشت زمان، بسیار کمیاب و گران‌قیمت می‌شوند.

انواع اکشن فیگور

با گذشت زمان، مدل‌های متنوعی از اکشن فیگورها تولید شده‌اند که می‌توان آن‌ها را به چند دسته تقسیم کرد:

۱. اکشن فیگور کلاسیک

این فیگورها معمولاً ارتفاعی بین ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر دارند و دارای مفاصل ساده و قابل حرکت‌اند. نمونه‌هایی از این گروه شامل G.I. Joe، فیگورهای جنگ ستارگان، نینجا ترتلز و … هستند.

۲. اکشن فیگور کلکسیونی

برای مخاطبان بزرگسال طراحی شده‌اند و جزئیات فوق‌العاده‌ای دارند. برندهایی مثل Hot Toys، NECA و McFarlane Toys در این زمینه بسیار فعال‌اند.

۳. اکشن فیگورهای انیمه‌ای (Figma / SH Figuarts)

بر پایه شخصیت‌های انیمه ژاپنی ساخته می‌شوند. کیفیت بالا، مفاصل پیشرفته، چهره‌ها و دست‌های قابل تعویض از ویژگی‌های آن‌هاست.

۴. اکشن فیگورهای رباتیک (Mecha)

شخصیت‌هایی مانند Gundam یا Eva Unit از این دسته هستند. در فرهنگ ژاپنی جایگاه خاصی دارند.

۵. اکشن فیگورهای سوپرهیرو

شخصیت‌های ابرقهرمانی مانند بتمن، اسپایدرمن، هالک و غیره در این دسته قرار می‌گیرند. تنوع بی‌نظیری دارند و طرفداران زیادی در سراسر جهان دارند.

چرا اکشن فیگورها محبوب‌اند؟

اکشن فیگورها ترکیبی از سرگرمی، خاطره، و هنر هستند. دلایل محبوبیت آن‌ها عبارت‌اند از:

• نوستالژی: خیلی‌ها با شخصیت‌هایی که اکشن فیگورشان ساخته می‌شود، خاطرات کودکی دارند.

• احساس تملک روی قهرمانان: داشتن نسخه‌ای فیزیکی از شخصیت محبوب، حس نزدیکی خاصی ایجاد می‌کند.

• داستان‌پردازی شخصی: بچه‌ها با فیگورها داستان‌هایی می‌سازند و نقش بازی می‌کنند.

• کلکسیون: برخی افراد از دید اقتصادی یا احساسی، مجموعه‌ای از این فیگورها جمع‌آوری می‌کنند.

• عکاسی و هنر: هنرمندان زیادی با استفاده از اکشن فیگورها عکس‌های سینمایی و زیبا خلق می‌کنند.

چگونه یک اکشن فیگور خوب انتخاب کنیم؟

در انتخاب اکشن فیگور، به چند نکته مهم باید توجه کرد:

1. برند معتبر: برندهایی مانند Bandai، Hasbro، Mattel، Hot Toys، Figma و McFarlane کیفیت بالا و اعتبار جهانی دارند.

2. جزئیات و طراحی: چهره، لباس، وسایل جانبی و دقت در طراحی اهمیت دارد.

3. مفاصل و قابلیت حرکت: تعداد مفاصل و آزادی حرکت تعیین‌کننده است.

4. نوع کاربری: برای بازی کودک، دکور اتاق یا کلکسیون؟ هدف استفاده در انتخاب مؤثر است.

5. ارزش کلکسیونی: برخی نسخه‌ها تولید محدود دارند و ممکن است در آینده ارزشمند شوند.

نگهداری از اکشن فیگورها

برای حفظ کیفیت و دوام اکشن فیگورها:

• در برابر نور مستقیم خورشید قرار ندهید تا رنگشان نرود.

• دور از رطوبت و گرد و غبار نگه دارید.

• از قفسه‌های شیشه‌ای یا جعبه‌های مخصوص استفاده کنید.

• قطعات قابل جدا شدن را گم نکنید؛ ممکن است جایگزینی نداشته باشند.

• در هنگام تمیزکاری، از دستمال نرم و خشک یا برس مویی استفاده کنید.

اکشن فیگورها و هنر داستان‌گویی

یکی از جذاب‌ترین کاربردهای اکشن فیگورها در دنیای عکاسی و ساخت داستان‌های مصور است. بسیاری از هنرمندان در شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام یا یوتیوب با این فیگورها داستان‌هایی می‌سازند و با صحنه‌سازی، نورپردازی و جلوه‌های ویژه، تصاویری خلق می‌کنند که گاه باور نمی‌شود با اسباب‌بازی ساخته شده باشد.

بازار خرید و فروش اکشن فیگورها

بازار اکشن فیگورها امروزه یک بازار جهانی و بسیار پویاست. در برخی موارد، یک فیگور خاص پس از سال‌ها به قیمتی بسیار بالاتر از قیمت اولیه‌اش به فروش می‌رسد. در سایت‌هایی مانند eBay، Amazon و بازارهای تخصصی داخلی و خارجی، خرید و فروش فیگور به یک تجارت جدی تبدیل شده است.

همچنین برخی نمایشگاه‌ها و همایش‌ها مخصوص کلکسیونرهای فیگور برگزار می‌شود که در آن‌ها افراد علاقه‌مند دور هم جمع می‌شوند، مجموعه‌هایشان را به نمایش می‌گذارند و حتی با هم معامله می‌کنند.

آیا اکشن فیگورها فقط برای کودکان هستند؟

این یکی از تصورات غلط رایج است. گرچه اکشن فیگورها در اصل برای کودکان طراحی شدند، اما امروزه بخش قابل‌توجهی از تولیدات برای مخاطبان بزرگسال و کلکسیونرها ساخته می‌شوند. طراحی پیچیده، قیمت بالا، و تولید محدود بسیاری از فیگورها نشان می‌دهد که مخاطب آن‌ها افرادی با شناخت عمیق‌تر و علاقه‌ی جدی‌تر به فرهنگ پاپ هستند.

آیندهٔ اکشن فیگورها

با پیشرفت تکنولوژی‌های چاپ سه‌بعدی، طراحی دیجیتال و هوش مصنوعی، آیندهٔ اکشن فیگورها هیجان‌انگیزتر از همیشه به‌نظر می‌رسد. شرکت‌ها اکنون در حال تولید فیگورهایی با چهره‌های قابل تنظیم، نورپردازی داخلی، و حتی سنسورهای حرکتی هستند.

از طرفی، با رشد محبوبیت دنیای سینما، بازی و انیمه، تقاضا برای شخصیت‌های جدید همواره در حال افزایش است. بنابراین، انتظار می‌رود بازار اکشن فیگورها نه‌تنها حفظ شود، بلکه در آینده نیز گسترش یابد.

اگر تا به حال تجربه‌ی داشتن یک اکشن فیگور را نداشته‌اید، شاید وقت آن رسیده باشد که یکی را انتخاب کرده و با دنیای پرشور و رنگارنگ این شخصیت‌های کوچک آشنا شوید.